Fitch Ratings mới đây đã điều chỉnh triển vọng đối với xếp hạng tín nhiệm nhà phát hành nợ dài hạn (Long-term Issuer Default Ratings - IDR) của Vietcomank và Vietinbank từ tích cực về ổn định và giữ nguyên xếp hạng BB-.

Hai ngân hàng tư nhân khác là ACB và MB đang được xếp hạng IDR B+ cũng bị thay đổi triển vọng từ ổn định về tiêu cực.

Đồng thời một ngân hàng ngoại là ANZ Việt Nam cũng bị hạ triển vọng xếp hạng IDR về mức ổn định trong thông báo cùng ngày của Fitch Ratings.

Việc điều chỉnh của Fitch Ratings xuất phát từ mức tăng trưởng thấp dù vẫn tích cực của Việt Nam khi đối mặt với đại dịch Covid-19 và khả năng ảnh hưởng tiêu cực của mức tăng trưởng này đối với vấn đề tín dụng của các ngân hàng trong thời gian tới.

Xếp hạng IDR của 5 ngân hàng trên được giữ nguyên do kỳ vọng vào sự phục hồi kinh tế vững chắc trong 2021 cho dù những ảnh hưởng xấu từ dịch Covid-19 vẫn sẽ còn kéo dài đối với các ngân hàng.

Fitch Ratings dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2020 sẽ ở mức 3,3%, thấp nhất kể từ năm 1987. Cú sốc kinh tế từ đại dịch sẽ khiến thất nghiệp gia tăng và có thể nhanh chóng đẩy một lượng lớn lao động phi chính thức và chủ các doanh nghiệp siêu nhỏ vào tình trạng khó khăn tài chính nghiêm trọng.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã tuyên bố cắt giảm lãi suất điều hành và chỉ đạo các ngân hàng thương mại hỗ trợ cho những người đi vay bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, đồng thời nới lỏng các quy định về phân loại và trích lập dự phòng. Vì vậy, ngành ngân hàng đã trở thành một trung gian quan trọng trong việc cứu trợ tài chính và nhiều khả năng chịu phần lớn gánh nặng chính sách.

Fitch Ratings đã hạ điểm môi trường hoạt động của Việt Nam từ bb- xuống b+ nhưng vẫn giữ triển vọng ổn định với dự đoán các hoạt động kinh tế chỉ chậm lại trong ngắn hạn và sẽ phục hồi đáng kể vào năm 2021 với tăng trưởng dự báo ở mức 7,3%.

Hãng xếp hạng tín nhiệm đánh giá sự thiếu hụt bất ngờ của động lực kinh tế mà các ngân hàng tại Việt Nam phải đối mặt trong những năm gần đây sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng tài sản và thu nhập. Hơn nữa, khẩu vị rủi ro, vốn hóa và điểm số quản trị sụt giảm có thể sẽ gây áp lực cho các ngân hàng trong việc thực hiện những khoản cho vay hỗ trợ.

Các yếu tố cần lưu ý

Triển vọng chất lượng tài sản của toàn bộ ngân hàng Việt Nam đã bị hạ xuống mức tiêu cực từ mức ổn định trước đó khi Fitch Ratings thực hiện đánh giá sức mạnh độc lập (VR).

Triển vọng tiêu cực này cũng xem xét đến vấn đề tăng trưởng tín dụng nhanh của các ngân hàng trong những năm gần đây, đặc biệt đối với cho vay tiêu dùng và cho vay không có tài sản bảo đảm. Các khoản dự phòng rủi ro tín dụng chưa đủ khiến cho bộ đệm hấp thụ thua lỗ tại một số ngân hàng vẫn còn khá mỏng. Nhiều ngân hàng vẫn tiếp tục phải nắm giữ trái phiếu của Công ty Quản lý tài sản Việt Nam.

Bên cạnh đó, Fitch Ratings đánh giá lợi nhuận của các ngân hàng sẽ chịu áp lực đáng kể do nhu cầu tín dụng giảm và lãi suất cho vay thấp hơn sau khi NHNN tuyên bố cắt giảm lãi suất và yêu cầu các ngân hàng chung tay hỗ trợ các doanh nghiệp bị ảnh hưởng. Trong khi đó, lãi suất tiền gửi lại không giảm quá nhiều vì mục đích đảm bảo lợi ích cho người gửi tiền.

Tăng trưởng tín dụng chậm hơn và thu nhập từ phí thấp hơn có nghĩa là các ngân hàng có thu nhập lõi thấp hơn để chi trả cho các chi phí tín dụng. Do đó, Fitch Ratings đã hạ triển vọng về lợi nhuận của các ngân hàng xuống mức tiêu cực.

Bộ đệm vốn mỏng cũng là một khu vực yếu kém mà hãng xếp hạng tín nhiệm từng cảnh báo khi một số ngân hàng đang cố gắng đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của Basel II. Triển vọng về cơ cấu vốn của hầu hết các ngân hàng được xếp hạng ở mức ổn định với kỳ vọng các ngân hàng sẽ có đủ lợi nhuận để hỗ trợ tăng trưởng bảng cân đối kế toán, ngoại trừ Vietinbank với triển vọng vốn hóa của nhà băng này được đánh giá là tiêu cực, chất lượng tài sản yếu hơn so với các ngân hàng nội khác.

Lợi nhuận giữ lại thấp hơn do căng thẳng tín dụng nhiều hơn hoặc do tăng trưởng tài sản có rủi ro cao hơn từ các khoản cho vay theo chính sách của chính phủ cũng sẽ gây áp lực lên tỷ lệ vốn và có thể thúc đẩy điều chỉnh giảm triển vọng cho các ngân hàng trong tương lai. Fitch Ratings đánh giá chỉ thị của NHNN về việc các ngân hàng không phân phối cổ tức bằng tiền mặt là dạng tín dụng tích cực.

Đánh giá của tổ chức này đối với thanh khoản của các ngân hàng không có sự thay đổi trước tác động của vi rút Corona khi dự báo tăng trưởng tín dụng chậm hơn và quản lý thanh khoản có sự hỗ trợ lớn từ NHNN. Theo đó, NHNN sẽ tiếp tục cung cấp thanh khoản cho hệ thống theo chỉ đạo của chính phủ.

Triển vọng xếp hạng của các ngân hàng thương mại tư nhân có thể trở lại ổn định nếu điều kiện kinh tế trở nên thuận lợi hơn, cho phép các hoạt động kinh doanh phục hồi về mức trước đại dịch. Ngược lại, nếu căng thẳng tín dụng trong hệ thống trở nên rõ rệt hơn và vượt quá dự báo cơ bản về lợi nhuận, vốn hóa của các ngân hàng sẽ xấu đi và khiến cho triển vọng xếp hạng sẽ tiếp tục bị hạ thấp.

Theo TheLeaders