Nếu bạn từng nghe một lão nông tri điền Đồng bằng sông Cửu long mơ ước: "Khi nhìn thấy chiếc cầu bắt qua sông Tiền thì tui chết cũng mãn nguyện"... Rồi cũng đến một ngày cầu Mỹ Thuận hợp lưu. Và, cố thủ tướng Võ Văn Kiệt đã gọi sự kiện hợp lưu cầu Mỹ Thuận bằng một cách gọi mới: "Hợp long" với ý nghĩa nối những con rồng trong chín nhánh Cửu long. Và rồi, không chỉ sông Tiền mà đến sông Hậu với cầu Cần thơ cũng được "hợp long" trong niềm khát khao cháy bỏng của người dân đồng bằng sông nối sông, đồng nối đồng... Nói như thế bạn mới biết được cảm giác của tôi khi dong xe bằng đường bộ từ Sài gòn đặt chân lên Rạch tàu chót mũi Cà mau.

Từ thuở khẩn hoang, bao lớp người, hết thế hệ này đến thế hệ khác với bao cuộc lưu cư luôn trong một niềm mơ ước được đi bằng đường bộ từ bên kia sông Cái lớn về chót mũi Cà mau. Thậm chí bao thế hệ khẩn hoang còn không dám mơ ước có một chiếc cầu vượt sông Cái lớn... Và, niềm mơ ước đó đã hun đúc trong lòng từng người dân nơi cùng trời cuối đất này...

Cách đây một tuần khi nghe tin thông xe kỹ thuật từ quốc lộ 1 về chót mũi Cà mau, tôi đã dong xe về với trọn niềm háo hức. Nhưng chuyến đi bất thành, bởi chưa phải là sự thông xe mà mới thông đường kỹ thuật. Và, khi xe có thể lăn bánh về đến Rạch tàu tôi đã lập lại cuộc hành trình. Và, bây giờ tôi đang đứng đây bên cạnh cột mốc số 01, cột mốc cuối cùng tổ quốc ở phương Nam.

Không chỉ mình tôi, nhiều người cũng có niềm háo hức như tôi lao về Đất Mũi, dẫu biết rằng còn nhiều đoạn đất đen, chỉ cần một cơn mưa Xuân là tất cả phải nằm lại chờ nắng ráo, một đợt tập kết vật tư là sẽ bị kẹt đường phải chờ san ủi, lu lèn...

Bạn đã từng đọc "Siberi" hay "Xa Mạc Tư Khoa"? Con đường về chót mũi Cà mau cũng thế! Đó là những cung đường vượt qua đầm lầy trên đất phù sa mới, đó là những cung đường phải vượt qua đầm lầy để mở đường...

Ôi con đường trong ước mơ, khát vọng!...

Gần 30 năm trước, năm 1992 khi những chuyến xe chỡ cát đầu tiên đổ nối con đường quốc lộ 1A mở về Đất mũi tôi đã viết một bút ký "Những cung đường khát vọng". Bút ký được viết liền một mạch trong một đêm và đã đạt giải Nhất giải văn học Nguyễn Mai. Sau 30 năm cung đường khát vọng ấy mới biến thành sự thật!