Phỏng dịch tóm tắt phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường trực
1. Quyền lịch sử đối với đường 9 đoạn
Tòa cho rằng nếu Trung Quốc có quyền lịch sử đối với các vùng nước trong biển thì quyền lịch sử đó sẽ bị xóa nếu không phù hợp với vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) trong Luật Biển Liên hiệp quốc. Tòa cũng nhận xét rằng, mặc dù những nhà du hành hay đánh cá Trung Quốc, hay của những quốc gia khác, đã từng sử dụng các đảo ở Biển Nam Trung Hoa (tức Biển Đông), không có bằng chứng gì Trung Quốc đã thực thi độc quyền kiểm soát đối với các vùng nước hoặc tài nguyên trong đó. Tòa kết luận là Trung Quốc không có cơ sở pháp lý nào để đòi chủ quyền tài nguyên biển nằm trong đường 9 đoạn.
2. Tình trạng các cấu trúc
Trước tiên Tòa xem xét về tình trạng các cấu trúc trên biển, xem xét các cấu trúc mà Trung Quốc đòi chủ quyền, xem cái nào nổi trên mặt nước và cái nào chìm khi nước thủy triều lên. Cái nào nổi trên mặt nước khi thủy triều lên sẽ có chủ quyền 12 dặm biển, cái nào không nổi sẽ không có.
Tòa nhận xét rằng các cấu trúc đã bị thay đổi rất nhiều qua bồi đắp và xây dựng. Tòa lưu ý rằng việc đánh giá dựa trên xem xét các cấu trúc trong điều kiện tự nhiên, và dựa trên vật chất lịch sử để đánh giá.
Sau đó, Tòa xem xét xem có cấu trúc nào mà Trung Quốc đòi chủ quyền có thể đưa đến chủ quyền vượt 12 dặm. Theo Luật Biển, các đảo tạo ra vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) 200 dặm và thềm lục địa, nhưng đá tự nó không thể nuôi dưỡng sự sống con người hay đời sống kinh tế không có EEZ hay thềm lục địa.
Tòa nhận xét rằng sự hiện diện hiện nay của quan chức trên các cấu trúc là lệ thuộc vào sự hỗ trợ từ bên ngoài nên không phản ánh thực tế khả năng của các cấu trúc.
Tòa đã tìm ra rằng các bằng chứng lịch sử phù hợp hơn (để xem xét) và nhận thấy là Spratly Islands (tức Trường Sa) đã từng được các nhóm đánh cá nhỏ sử dụng và rằng việc sử dụng nhất thời không tạo nên sự sinh sống của một cộng đồng vững chắc ổn định và rằng tất cả các hoạt động kinh tế trong lịch sử chỉ nhằm khai thác.
Vì thế, Tòa kết luận là không có một thực thể nào trên Spratly Islands (Trường Sa) có quyền tạo ra hải vực rộng lớn. Thấy rằng không có một cấu trúc nào mà Trung Quốc đòi chủ quyền có thể tạo ra vùng đặc quyền kinh tế, Tòa kết luận rằng có thể - không cần vạch ra biên giới – một số vùng biển nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, bởi vì nó không chồng lấn với bất cứ sở hữu nào của Trung Quốc.
3. Tính pháp lý của các hành động của Trung Quốc
Sau khi kết luận một số vùng thuộc EEZ của Philippines, Tòa thấy rằng Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền của Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của họ khi (a) ngăn cản việc Philippines đánh cá và khai thác dầu hỏa, (b) xây các đảo nhân tạo, (c) không ngăn cấm người Trung Quốc đánh cá trên các vùng này.
4. Tổn hại đến môi trường biển
Tòa xem xét ảnh hưởng đến môi trường biển của các công trình xây dựng lớn mới đây nhằm bồi đắp và xây dựng các đảo nhân tạo trong 7 nơi ở Spratly Islands (Trường Sa) và kết luận rằng Trung Quốc đã gây hại nghiêm trọng đến môi trường đá ngầm san hô và vi phạm nghĩa vụ duy trì và bảo vệ hệ sinh thái mỏng manh và nơi cư trú của các loài sinh vật biển đang giảm, và bị đe dọa diệt chủng.
|