PHÁP LỆNH THỪA KẾ
PH¸P LÖNH
THõA KÕ
§Ó b¶o hé quyÒn thõa kÕ cña c«ng d©n;
C¨n cø vµo §iÒu 27 vµ §iÒu 100 cña HiÕn ph¸p níc Céng hoµ x• héi chñ nghÜa ViÖt Nam;
Ph¸p lÖnh nµy quy ®Þnh quyÒn thõa kÕ cña c«ng d©n.
CH¬NG I
NH÷NG QUY ®ÞNH CHUNG
§iÒu 1
QuyÒn thõa kÕ cña c«ng d©n
C«ng d©n cã quyÒn lËp di chóc ®Ò ®Þnh ®o¹t tµi s¶n cña m×nh, ®Ó l¹i tµi s¶n cña m×nh cho ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt, hëng di s¶n theo di chóc hoÆc theo ph¸p luËt.
§iÒu 2
QuyÒn b×nh ®¼ng vÒ thõa kÕ cña c«ng d©n
C«ng d©n kh«ng ph©n biÖt nam, n÷ ®Òu b×nh ®¼ng vÒ quyÒn ®Ó l¹i tµi s¶n cña m×nh cho ngêi kh¸c theo di chóc hoÆc theo ph¸p luËt, quyÒn hëng di s¶n.
§iÒu 3
Thêi ®iÓm, ®Þa ®iÓm më thõa kÕ
1- Thêi ®iÓm më thõa kÕ lµ thêi ®iÓm ngêi cã tµi s¶n chÕt hoÆc ®îc Toµ ¸n x¸c ®Þnh lµ ®• chÕt.
2- §Þa ®iÓm më thõa kÕ lµ n¬i thêng tró cuèi cïng cña ngêi ®Ó l¹i di s¶n. NÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®îc n¬i thêng tró cuèi cïng cña ngêi ®Ó l¹i di s¶n, th× ®Þa ®iÓm më thõa kÕ lµ n¬i cã toµn bé hoÆc phÇn lín di s¶n.
§iÒu 4
Di s¶n
1- Di s¶n bao gåm tµi s¶n riªng cña ngêi chÕt, phÇn tµi s¶n cña ngêi chÕt trong khèi tµi s¶n chung víi ngêi kh¸c, quyÒn vÒ tµi s¶n do ngêi chÕt ®Ó l¹i.
Tµi s¶n gåm cã t liÖu sinh ho¹t, t liÖu s¶n xuÊt, c¸c thu nhËp hîp ph¸p.
2- Trong trêng hîp vî hoÆc chång chÕt th× mét nöa tµi s¶n chung cña vî chång thuéc vÒ di s¶n cña ngêi chÕt.
§iÒu 5
Ngêi thõa kÕ
1- Ngêi thõa kÕ theo di chóc cã thÓ lµ c¸ nh©n, Nhµ níc, c¬ quan Nhµ níc, tæ chøc x• héi, tæ chøc kinh tÕ.
Ngêi thõa kÕ theo di chóc lµ c¸ nh©n ph¶i lµ ngêi cßn sèng vµo thêi ®iÓm më thõa kÕ. Ngêi sinh ra sau khi ngêi lËp di chóc chÕt, nhng ®• thµnh thai tríc khi ngêi lËp di chóc chÕt còng lµ ngêi thõa kÕ di chóc.
Ngêi thõa kÕ lµ c¬ quan Nhµ níc, tæ chøc x• héi, tæ chøc kinh tÕ ph¶i lµ c¬ quan, tæ chøc cßn tån t¹i vµo thêi ®iÓm më thõa kÕ.
2- Ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt ph¶i lµ ngêi cßn sèng vµo thêi ®iÓm më thõa kÕ. Con cña ngêi ®Ó l¹i di s¶n sinh ra sau khi ngêi ®Ó l¹i di s¶n chÕt còng lµ ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt cña ngêi chÕt.
§iÒu 6
ViÖc thõa kÕ cña nh÷ng ngêi ®îc coi lµ chÕt trong cïng mét thêi ®iÓm
Trong trêng hîp nh÷ng ngêi cã quyÒn thõa kÕ tµi s¶n cña nhau ®Òu chÕt mµ kh«ng x¸c ®Þnh ®îc ngêi nµo chÕt tríc, th× hä kh«ng ®îc thõa kÕ tµi s¶n cña nhau vµ di s¶n cña mçi ngêi do ngêi thõa kÕ cña ngêi ®ã hëng.
§iÒu 7
Nh÷ng ngêi thõa kÕ kh«ng cã quyÒn hëng di s¶n
1- Nh÷ng ngêi thõa kÕ sau ®©y kh«ng cã quyÒn hëng di s¶n:
a) Ngêi bÞ kÕt ¸n vÒ hµnh vi cè ý x©m ph¹m tÝnh m¹ng, søc khoÎ hoÆc hµnh vi ngîc ®•i nghiªm träng, hµnh h¹ ngêi ®Ó l¹i di s¶n;
b) Ngêi vi ph¹m nghiªm träng nghÜa vô nu«i dìng ngêi ®Ó l¹i di s¶n;
c) Ngêi bÞ kÕt ¸n vÒ hµnh vi cè ý x©m ph¹m tÝnh m¹ng ngêi thõa kÕ kh¸c nh»m hëng mét phÇn hoÆc toµn bé phÇn di s¶n mµ ngêi thõa kÕ kh¸c cã quyÒn hëng;
d) Ngêi cã hµnh vi lõa dèi, cìng Ðp ngêi cã tµi s¶n trong viÖc lËp di chóc; gi¶ m¹o di chóc, huû di chóc nh»m hëng mét phÇn hoÆc toµn bé di s¶n tr¸i víi ý chÝ cña ngêi cã tµi s¶n.
2- Nh÷ng ngêi nãi t¹i kho¶n 1 §iÒu nµy vÉn ®îc hëng di s¶n, nÕu ngêi cã tµi s¶n thÓ hiÖn ý chÝ vÉn cho hä hëng di s¶n theo di chóc.
§iÒu 8
NghÜa vô vÒ tµi s¶n cña ngêi thõa kÕ
Ngêi thõa kÕ cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn nghÜa vô vÒ tµi s¶n do ngêi chÕt ®Ó l¹i.
§iÒu 9
Di s¶n thuéc vÒ Nhµ níc
Trong trêng hîp kh«ng cã ngêi thõa kÕ hoÆc nh÷ng ngêi thõa kÕ ®Òu kh«ng cã quyÒn hëng di s¶n, bÞ truÊt quyÒn hëng di s¶n, khíc tõ quyÒn hëng di s¶n, th× di s¶n thuéc vÒ Nhµ níc.
CH¬NG II
THõA KÕ THEO DI CHóC
§iÒu 10
QuyÒn lËp di chóc
C«ng d©n cã quyÒn lËp di chóc ®Ó chuyÓn quyÒn së h÷u mét phÇn hoÆc toµn bé tµi s¶n cña m×nh cho mét hoÆc nhiÒu ngêi trong hoÆc ngoµi c¸c hµng thõa kÕ theo ph¸p luËt, còng nh cho Nhµ níc, c¬ quan Nhµ níc, tæ chøc x• héi, tæ chøc kinh tÕ.
§iÒu 11
QuyÒn cña ngêi lËp di chóc
1- Khi lËp di chóc ngêi cã tµi s¶n cã quyÒn:
a) ChØ ®Þnh ngêi thõa kÕ;
b) Ph©n ®Þnh tµi s¶n cho ngêi thõa kÕ;
c) Giao nghÜa vô cho ngêi thõa kÕ;
d) TruÊt quyÒn hëng di s¶n cña mét hoÆc nhiÒu ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt mµ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i nªu lý do.
2- Ngêi lËp di chóc cã quyÒn söa ®æi, bæ sung di chóc ®• lËp, thay thÕ di chóc ®• lËp b»ng di chóc kh¸c, huû bá di chóc.
§iÒu 12
Di chóc hîp ph¸p
1- Di chóc hîp ph¸p lµ di chóc do ngêi tõ ®ñ mêi t¸m tuæi trë lªn tù nguyÖn lËp trong khi minh m½n, kh«ng bÞ lõa dèi vµ kh«ng tr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
Di chóc còng ®îc coi lµ hîp ph¸p nÕu do ngêi tõ ®ñ mêi s¸u tuæi trë lªn nhng cha ®ñ mêi t¸m tuæi tù nguyÖn lËp trong khi minh m½n, ®îc sù ®ång ý cña cha mÑ hoÆc ngêi ®ì ®Çu, kh«ng bÞ lõa dèi vµ kh«ng tr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
2- Di chóc do c«ng d©n ViÖt Nam lËp ë níc ngoµi theo ph¸p luËt cña níc ngoµi, nÕu cã néi dung kh«ng tr¸i víi ph¸p luËt cña ViÖt Nam, còng ®îc coi lµ di chóc hîp ph¸p.
§iÒu 13
Néi dung b¶n di chóc
1- Trong b¶n di chóc ph¶i ghi râ: Ngµy, th¸ng, n¨m lËp di chóc; hä, tªn vµ n¬i thêng tró cña ngêi lËp di chóc; hä, tªn ngêi ®îc hëng di s¶n; tªn c¬ quan, tæ chøc ®îc hëng di s¶n; tµi s¶n, quyÒn vÒ tµi s¶n ®Ó l¹i cho ngêi, c¬ quan tæ chøc ®îc hëng; n¬i cã tµi s¶n ®ã. NÕu ngêi lËp di chóc giao nghÜa vô cho ngêi thõa kÕ th× ph¶i nªu râ lµ giao cho ai, nghÜa vô g×.
2- Trong b¶n di chóc ph¶i cã ch÷ ký hoÆc ®iÓm chØ cña ngêi lËp di chóc.
§iÒu 14
Di chóc viÕt ®îc c¬ quan c«ng chøng hoÆc Uû ban nh©n d©n chøng thùc
1- Ngêi lËp di chóc cã thÓ yªu cÇu c¬ quan c«ng chøng hoÆc Uû ban nh©n d©n x•, phêng, thÞ trÊn chøng thùc b¶n di chóc.
2- Ngêi lËp di chóc cã thÓ tù viÕt hoÆc nhê ngêi kh¸c viÕt b¶n di chóc, nhng ngêi lËp di chóc ph¶i ký hoÆc ®iÓm chØ tríc mÆt ngêi cã tr¸ch nhiÖm chøng thùc cña c¬ quan c«ng chøng hoÆc Uû ban nh©n d©n x•, phêng, thÞ trÊn.
3- Trong trêng hîp ngêi lËp di chóc kh«ng ®äc b¶n di chóc ®îc, kh«ng ký hoÆc ®iÓm chØ ®îc, th× ph¶i nhê ngêi chøng kiÕn. Ngêi chøng kiÕn ®äc b¶n di chóc cho ngêi lËp di chóc nghe vµ ký vµo b¶n di chóc tríc mÆt ngêi cã tr¸ch nhiÖm chøng thùc cña c¬ quan c«ng chøng hoÆc Uû ban nh©n d©n x•, phêng, thÞ trÊn.
4- Ngêi cã tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan c«ng chøng hoÆc Uû ban nh©n d©n chøng thùc vµo b¶n di chóc tríc mÆt ngêi lËp di chóc, ngêi chøng kiÕn.
§iÒu 15
Di chóc viÕt ®îc c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao hoÆc l•nh sù cña ViÖt Nam ë níc ngoµi chøng thùc
C«ng d©n ViÖt Nam ®ang ë níc ngoµi cã thÓ yªu cÇu c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao hoÆc l•nh sù cña ViÖt Nam ë níc ngoµi chøng thùc di chóc theo thñ tôc nh quy ®Þnh t¹i §iÒu 14 cña Ph¸p lÖnh nµy.
§iÒu 16
Di chóc viÕt cã gi¸ trÞ nh di chóc ®îc chøng thùc
C¸c di chóc sau ®©y còng cã gi¸ trÞ nh di chóc ®îc chøng thùc:
1- Di chóc cña qu©n nh©n cã x¸c nhËn cña thñ trëng ®¬n vÞ qu©n ®éi tõ cÊp ®¹i ®éi hoÆc cÊp t¬ng ®¬ng trë lªn trong trêng hîp qu©n nh©n kh«ng thÓ yªu cÇu c¬ quan c«ng chøng, Uû ban nh©n d©n chøng thùc;
2- Di chóc cña ngêi ®ang ®i trªn tÇu biÓn, m¸y bay cã x¸c nhËn cña ngêi chØ huy ph¬ng tiÖn ®ã;
3- Di chóc cña ngêi ®ang ®iÒu trÞ t¹i c¬ së ch÷a bÖnh, c¬ së ®iÒu dìng cã x¸c nhËn cña ngêi phô tr¸ch c¬ së ®ã;
4- Di chóc cña ngêi ®ang lµm c«ng viÖc kh¶o s¸t, th¨m dß, nghiªn cøu ë vïng rõng nói, h¶i ®¶o cã x¸c nhËn cña ngêi phô tr¸ch ®¬n vÞ ®ã;
5- Di chóc cña ngêi ®ang bÞ t¹m giam, ®ang chÊp hµnh h×nh ph¹t tï, ®ang c¶i t¹o ë tr¹i c¶i t¹o cã x¸c nhËn cña ngêi phô tr¸ch c¬ së giam gi÷, c¶i t¹o ®ã.
§iÒu 17
Di chóc viÕt kh«ng cã chøng thùc, x¸c nhËn
Di chóc viÕt kh«ng cã chøng thùc, x¸c nhËn nh quy ®Þnh t¹i c¸c §iÒu 14, 15, 16 cña Ph¸p lÖnh nµy chØ ®îc coi lµ di chóc hîp ph¸p, nÕu ®óng lµ do ngêi ®Ó l¹i di s¶n tù nguyÖn lËp trong khi minh m½n, kh«ng bÞ lõa dèi vµ kh«ng tr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
§iÒu 18
Di chóc miÖng
1- Trong trêng hîp tÝnh m¹ng bÞ ®e do¹ nghiªm träng mµ kh«ng thÓ lËp di chóc viÕt ®îc th× cã thÓ lËp di chóc miÖng.
2- Di chóc miÖng còng lµ di chóc hîp ph¸p nÕu ®óng lµ do ngêi ®Ó l¹i di s¶n tù nguyÖn lËp trong khi minh m½n, kh«ng bÞ lõa dèi vµ kh«ng tr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
3- Sau ba th¸ng kÓ tõ ngµy lËp di chóc miÖng, nÕu ngêi lËp di chóc cßn sèng vµ minh m½n, th× coi nh di chóc miÖng ®ã bÞ huû bá.
§iÒu 19
Ngêi kh«ng ®îc chøng thùc, x¸c nhËn di chóc, chøng kiÕn viÖc chøng thùc di chóc
1- Ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt hoÆc theo di chóc cña ngêi nµo th× kh«ng ®îc chøng thùc hoÆc x¸c nhËn di chóc cña ngêi ®ã.
2- Ngêi díi mêi s¸u tuæi, ngêi kh«ng minh m½n kh«ng ®îc lµm ngêi chøng kiÕn viÖc chøng thùc di chóc.
§iÒu 20
Nh÷ng ngêi ®îc hëng di s¶n kh«ng phô thuéc vµo néi dung cña di chóc
Trong trêng hîp kh«ng ®îc ngêi lËp di chóc cho hëng di s¶n hoÆc chØ cho hëng phÇn di s¶n Ýt h¬n hai phÇn ba suÊt cña mét ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt, nÕu nh di s¶n ®îc chia theo ph¸p luËt, th× nh÷ng ngêi sau ®©y vÉn ®îc hëng phÇn di s¶n b»ng Ýt nhÊt lµ hai phÇn ba suÊt ®ã, trõ trêng hîp hä lµ ngêi kh«ng cã quyÒn hëng di s¶n theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 7 cña Ph¸p lÖnh nµy:
a) Cha, mÑ, vî, chång, con ®• thµnh niªn kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng lao ®éng vµ tóng thiÕu;
b) Con cha thµnh niªn.
§iÒu 21
Di s¶n dïng vµo viÖc thê cóng
NÕu ngêi lËp di chóc cã ®Ó di s¶n dïng vµo viÖc thê cóng th× di s¶n ®ã ®îc coi nh di s¶n cha chia. Khi viÖc thê cóng kh«ng ®îc thùc hiÖn theo di chóc th× nh÷ng ngêi thõa kÕ cña ngêi ®Ó l¹i di s¶n dïng vµo viÖc thê cóng cã quyÒn hëng di s¶n ®ã. NÕu nh÷ng ngêi thõa kÕ ®ã ®Òu ®• chÕt, th× di s¶n thuéc vÒ ngêi ®ang qu¶n lý hîp ph¸p di s¶n ®ã trong sè nh÷ng ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt quy ®Þnh t¹i §iÒu 25 vµ §iÒu 26 cña Ph¸p lÖnh nµy.
§iÒu 22
Söa ®æi, bæ sung, thay thÕ di chóc
1- Trong trêng hîp ngêi lËp di chóc söa ®æi di chóc th× phÇn cña di chóc kh«ng bÞ söa ®æi vÉn hîp ph¸p.
2- Trong trêng hîp ngêi lËp di chóc bæ sung di chóc th× di chóc ®• lËp vµ ®iÒu bæ sung di chóc ®Òu hîp ph¸p.
3- Trong trêng hîp ngêi lËp di chóc thay thÕ di chóc th× coi nh kh«ng cã di chóc tríc.
§iÒu 23
HiÖu lùc cña di chóc
1- Di chóc cã hiÖu lùc tõ thêi ®iÓm më thõa kÕ.
Trong trêng hîp di chóc do nhiÒu ngêi lËp chung, mµ cã ngêi chÕt tríc, th× chØ phÇn di chóc cã liªn quan ®Õn tµi s¶n cña ngêi chÕt tríc cã hiÖu lùc.
2- Di chóc kh«ng cã hiÖu lùc, nÕu ngêi thõa kÕ theo di chóc chÕt tríc ngêi lËp di chóc, c¬ quan, tæ chøc ®îc chØ ®Þnh lµm ngêi thõa kÕ theo di chóc kh«ng cßn tån t¹i vµo thêi ®iÓm më thõa kÕ. Trong trêng hîp cã nhiÒu ngêi thõa kÕ theo di chóc mµ cã ngêi chÕt tríc ngêi lËp di chóc, c¬ quan, tæ chøc ®îc chØ ®Þnh lµm ngêi thõa kÕ theo di chóc kh«ng cßn tån t¹i vµo thêi ®iÓm më thõa kÕ, th× chØ phÇn cña di chóc cã liªn quan ®Õn ngêi chÕt tríc, liªn quan ®Õn c¬ quan, tæ chøc kh«ng cßn tån t¹i ®ã kh«ng cã hiÖu lùc.
3- Di chóc kh«ng cã hiÖu lùc nÕu tµi s¶n, quyÒn vÒ tµi s¶n ®Ó l¹i cho ngêi thõa kÕ kh«ng cßn vµo thêi ®iÓm më thõa kÕ. NÕu tµi s¶n, quyÒn vÒ tµi s¶n ®Ó l¹i cho ngêi thõa kÕ chØ cßn mét phÇn th× phÇn cña di chóc vÒ phÇn cßn l¹i ®ã vÉn cã hiÖu lùc.
4- NÕu di chóc cã phÇn kh«ng hîp ph¸p th× chØ phÇn ®ã kh«ng cã hiÖu lùc.
CH¬NG III
THõA KÕ THEO PH¸P LUËT
§iÒu 24
Nh÷ng trêng hîp thõa kÕ theo ph¸p luËt
1- Ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt ®îc hëng di s¶n trong nh÷ng trêng hîp sau ®©y:
a) Kh«ng cã di chóc;
b) Di chóc kh«ng hîp ph¸p;
c) Ngêi thõa kÕ theo di chóc chÕt tríc ngêi lËp di chóc; c¬ quan, tæ chøc ®îc chØ ®Þnh lµm ngêi thõa kÕ theo di chóc kh«ng cßn tån t¹i vµo thêi ®iÓm më thõa kÕ;
d) Nh÷ng ngêi ®îc chØ ®Þnh lµm ngêi thõa kÕ theo di chóc ®Òu kh«ng cã quyÒn hëng di s¶n, khíc tõ quyÒn hëng di s¶n.
2- C¸c phÇn di s¶n sau ®©y còng do ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt hëng:
a) PhÇn di s¶n kh«ng ®îc ®Þnh ®o¹t trong di chóc;
b) PhÇn di s¶n cã liªn quan ®Õn phÇn cña di chóc kh«ng cã hiÖu lùc;
c) PhÇn di s¶n cã liªn quan ®Õn ngêi ®îc chØ ®Þnh lµm ngêi thõa kÕ theo di chóc nhng hä kh«ng cã quyÒn hëng di s¶n, khíc tõ quyÒn hëng di s¶n hoÆc chÕt tríc ngêi lËp di chóc; liªn quan ®Õn c¬ quan, tæ chøc ®îc chØ ®Þnh lµm ngêi thõa kÕ theo di chóc nhng kh«ng cßn tån t¹i vµo thêi ®iÓm më thõa kÕ.
§iÒu 25
Nh÷ng ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt
1- Nh÷ng ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt gåm cã:
a) Hµng thø nhÊt: vî, chång, cha ®Î, mÑ ®Î, cha nu«i, mÑ nu«i, con ®Î, con nu«i cña ngêi chÕt.
b) Hµng thø hai: «ng néi, bµ néi, «ng ngo¹i, bµ ngo¹i, anh ruét, chÞ ruét, em ruét cña ngêi chÕt.
c) Hµng thø ba: cô néi, cô ngo¹i cña ngêi chÕt; b¸c ruét, chó ruét, cËu ruét, c« ruét, d× ruét cña ngêi chÕt; ch¸u ruét cña ngêi chÕt lµ b¸c ruét, chó ruét, cËu ruét, c« ruét, d× ruét.
2- Nh÷ng ngêi thõa kÕ cïng hµng ®îc hëng phÇn di s¶n ngang nhau.
3- Trong trêng hîp kh«ng cã ngêi thõa kÕ hµng thø nhÊt hoÆc nh÷ng ngêi thõa kÕ hµng thø nhÊt ®Òu kh«ng cã quyÒn hëng di s¶n, bÞ truÊt quyÒn hëng di s¶n, khíc tõ quyÒn hëng di s¶n, th× nh÷ng ngêi thõa kÕ hµng thø hai ®îc hëng di s¶n.
4- Trong trêng hîp kh«ng cã ngêi thõa kÕ hµng thø nhÊt vµ hµng thø hai hoÆc nh÷ng ngêi thõa kÕ thuéc c¶ hai hµng nµy ®Òu kh«ng cã quyÒn hëng di s¶n, bÞ truÊt quyÒn hëng di s¶n, khíc tõ quyÒn hëng di s¶n, th× nh÷ng ngêi thõa kÕ hµng thø ba hëng di s¶n.
§iÒu 26
Thõa kÕ thÕ vÞ
Trong trêng hîp con cña ngêi ®Ó l¹i di s¶n chÕt tríc ngêi ®Ó l¹i di s¶n, th× ch¸u ®îc hëng phÇn di s¶n mµ cha hoÆc mÑ cña ch¸u ®îc hëng nÕu cßn sèng; nÕu ch¸u còng ®• chÕt tríc ngêi ®Ó l¹i di s¶n, th× ch¾t ®îc hëng phÇn di s¶n mµ cha hoÆc mÑ cña ch¾t ®îc hëng nÕu cßn sèng.
§iÒu 27
Quan hÖ thõa kÕ gi÷a con nu«i víi cha nu«i, mÑ nu«i vµ gia ®×nh cha, mÑ ®Î
Con nu«i vµ cha nu«i, mÑ nu«i ®îc thõa kÕ tµi s¶n cña nhau vµ cßn ®îc thõa kÕ tµi s¶n theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 25 vµ §iÒu 26 cña Ph¸p lÖnh nµy.
§iÒu 28
Quan hÖ thõa kÕ gi÷a con riªng vµ cha kÕ, mÑ kÕ
Con riªng vµ cha kÕ, mÑ kÕ nÕu cã quan hÖ ch¨m sãc, nu«i dìng nhau nh cha con, mÑ con th× ®îc thõa kÕ tµi s¶n cña nhau; ngoµi ra hä vÉn ®îc thõa kÕ tµi s¶n theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 25 vµ §iÒu 26 cña Ph¸p lÖnh nµy.
§iÒu 29
ViÖc thõa kÕ trong trêng hîp vî, chång ®• chia tµi s¶n chung,
®ang xin ly h«n, ®• kÕt h«n víi ngêi kh¸c
1- Trong trêng hîp vî, chång ®• chia tµi s¶n chung theo §iÒu 18 cña LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh mµ sau ®ã mét ngêi chÕt, th× ngêi cßn sèng vÉn ®îc thõa kÕ tµi s¶n cña ngêi ®• chÕt.
2- Trong trêng hîp vî, chång xin ly h«n mµ cha ®îc Toµ ¸n cho ly h«n b»ng b¶n ¸n hoÆc quyÕt ®Þnh ®• cã hiÖu lùc ph¸p luËt, nÕu mét ngêi chÕt, th× ngêi cßn sèng vÉn ®îc thõa kÕ tµi s¶n cña ngêi ®• chÕt.
3- Vî go¸ hoÆc chång go¸ ngêi ®• chÕt dï kÕt h«n víi ngêi kh¸c còng vÉn ®îc thõa kÕ tµi s¶n cña ngêi ®• chÕt.
CH¬NG IV
QUYÒN LîI, NGHÜA Vô CñA NGêI THõA KÕ
§iÒu 30
Sù ph¸t sinh quyÒn lîi, nghÜa vô cña ngêi thõa kÕ
Tõ thêi ®iÓm më thõa kÕ, di s¶n thuéc quyÒn së h÷u cña ngêi thõa kÕ vµ tõ ®ã hä cã quyÒn lîi, nghÜa vô vÒ tµi s¶n do ngêi chÕt ®Ó l¹i.
§iÒu 31
Khíc tõ quyÒn hëng di s¶n
1- Ngêi thõa kÕ cã thÓ khíc tõ quyÒn hëng di s¶n, trõ trêng hîp viÖc khíc tõ ®ã nh»m trèn tr¸nh viÖc thùc hiÖn nghÜa vô cña b¶n th©n vÒ tµi s¶n. Ngêi thõa kÕ cã thÓ nhêng quyÒn hëng di s¶n cho ngêi thõa kÕ kh¸c.
2- Thêi h¹n khíc tõ quyÒn hëng di s¶n lµ s¸u th¸ng, kÓ tõ ngµy ngêi thõa kÕ biÕt thêi ®iÓm më thõa kÕ.
3- Ngêi khíc tõ quyÒn hëng di s¶n ph¶i th«ng b¸o viÖc khíc tõ cho ngêi thõa kÕ kh¸c, Uû ban nh©n d©n hoÆc c¬ quan c«ng chøng n¬i më thõa kÕ.
§iÒu 32
ViÖc thùc hiÖn nghÜa vô vÒ tµi s¶n do ngêi chÕt ®Ó l¹i
1- NÕu di s¶n cha ®îc chia th× ngêi thõa kÕ thùc hiÖn nghÜa vô vÒ tµi s¶n do ngêi chÕt ®Ó l¹i trong ph¹m vi di s¶n.
2- NÕu di s¶n ®• ®îc chia th× mçi ngêi thõa kÕ thùc hiÖn nghÜa vô vÒ tµi s¶n do ngêi chÕt ®Ó l¹i t¬ng øng víi phÇn di s¶n mµ m×nh ®• nhËn.
3- NÕu Nhµ níc, c¬ quan Nhµ níc, tæ chøc x• héi, tæ chøc kinh tÕ hëng di s¶n theo di chóc, th× còng thùc hiÖn nghÜa vô vÒ tµi s¶n do ngêi chÕt ®Ó l¹i nh ngêi thõa kÕ lµ c¸ nh©n.
CH¬NG V
B¶O QU¶N, THANH TO¸N, PH©N CHIA DI S¶N
§iÒu 33
B¶o qu¶n di s¶n
1- ViÖc giao di s¶n cha chia cho ai b¶o qu¶n do nh÷ng ngêi thõa kÕ quyÕt ®Þnh.
2- Ngêi b¶o qu¶n di s¶n cha chia kh«ng ®îc b¸n, cho, ®æi, cÇm cè, thÕ chÊp di s¶n ®ã, trõ trêng hîp ®îc sù tho¶ thuËn cña nh÷ng ngêi thõa kÕ.
3- Trong trêng hîp cha x¸c ®Þnh ®îc ngêi thõa kÕ hoÆc di s¶n lµ tµi s¶n v¾ng chñ, th× di s¶n do Nhµ níc qu¶n lý.
§iÒu 34
Thanh to¸n c¸c kho¶n chi tõ di s¶n tríc khi chia di s¶n
Tríc khi chia di s¶n, nÕu cã c¸c kho¶n chi phÝ, cÊp dìng, trî cÊp, nî hoÆc c¸c kho¶n kh¸c ph¶i thanh to¸n tõ di s¶n, th× thanh to¸n theo thø tù sau ®©y:
1- Chi phÝ vÒ mai t¸ng cho ngêi ®• chÕt;
2- TiÒn cÊp dìng cßn thiÕu;
3- TiÒn trî cÊp cho ngêi sèng n¬ng nhê;
4- TiÒn c«ng lao ®éng;
5- TiÒn båi thêng thiÖt h¹i;
6- TiÒn thuÕ;
7- TiÒn ph¹t;
8- C¸c mãn nî kh¸c cña Nhµ níc;
9- C¸c mãn nî kh¸c cña c«ng d©n, ph¸p nh©n;
10- Chi phÝ cho viÖc b¶o qu¶n di s¶n, c¸c chi phÝ kh¸c.
§iÒu 35
Ph©n chia di s¶n
1- Trong trêng hîp nh÷ng ngêi thõa kÕ theo ph¸p luËt kh«ng tho¶ thuËn ®îc víi nhau vÒ ph©n chia di s¶n th× nh÷ng ngêi thõa kÕ cïng hµng ®îc chia phÇn di s¶n ngang nhau.
Khi ph©n chia di s¶n nÕu cã ngêi thõa kÕ cïng hµng ®• thµnh thai nhng cha sinh ra, th× ph¶i dµnh l¹i mét phÇn di s¶n b»ng phÇn mµ ngêi thõa kÕ kh¸c ®îc hëng, ®Ó nÕu ngêi thõa kÕ ®ã cßn sèng khi sinh ra th× ®îc hëng, nÕu chÕt tríc khi sinh ra th× nh÷ng ngêi thõa kÕ kh¸c ®îc hëng.
2- Nh÷ng ngêi thõa kÕ cã quyÒn yªu cÇu ph©n chia di s¶n b»ng hiÖn vËt. Trong trêng hîp kh«ng thÓ chia ®Òu hiÖn vËt th× ngêi nhËn hiÖn vËt cã gi¸ trÞ cao ph¶i thanh to¸n tiÒn chªnh lÖch cho ngêi nhËn hiÖn vËt cã gi¸ trÞ thÊp.
3- Di s¶n lµ hiÖn vËt mµ kh«ng cã ngêi thõa kÕ nµo nhËn th× ®îc b¸n ®Ó chia tiÒn.
4- Trong trêng hîp ngêi lËp di chóc kh«ng ph©n ®Þnh tµi s¶n cho nh÷ng ngêi thõa kÕ, th× viÖc ph©n chia di s¶n ®îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh t¹i c¸c kho¶n 1, 2, 3 §iÒu nµy.
§iÒu 36
Thêi hiÖu khëi kiÖn vÒ thõa kÕ
1- Trong thêi h¹n mêi n¨m, kÓ tõ thêi ®iÓm më thõa kÕ, ngêi thõa kÕ cã quyÒn khëi kiÖn ®Ó yªu cÇu chia di s¶n, x¸c nhËn quyÒn thõa kÕ cña m×nh hoÆc b¸c bá quyÒn thõa kÕ cña ngêi kh¸c.
2- Trong thêi h¹n ba n¨m, kÓ tõ thêi ®iÓm më thõa kÕ, c¸ nh©n, c¬ quan, tæ chøc cã quyÒn khëi kiÖn ®Ó yªu cÇu ngêi thõa kÕ thùc hiÖn nghÜa vô vÒ tµi s¶n do ngêi chÕt ®Ó l¹i, thanh to¸n c¸c kho¶n chi tõ di s¶n.
3- Trong trêng hîp do trë ng¹i kh¸ch quan mµ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc quyÒn khëi kiÖn trong thêi h¹n quy ®Þnh t¹i kho¶n 1, kho¶n 2 §iÒu nµy th× thêi gian bÞ trë ng¹i kh¸ch quan kh«ng tÝnh vµo thêi hiÖu khëi kiÖn.
4- §èi víi c¸c viÖc thõa kÕ ®• më tríc ngµy ban hµnh Ph¸p lÖnh nµy th× thêi h¹n quy ®Þnh t¹i kho¶n 1, kho¶n 2 §iÒu nµy ®îc tÝnh tõ ngµy c«ng bè Ph¸p lÖnh nµy.
CH¬NG VI
§IÒU KHO¶N CUèI CïNG
§iÒu 37
QuyÒn thõa kÕ cña ngêi níc ngoµi
Nhµ níc Céng hoµ x• héi chñ nghÜa ViÖt Nam b¶o hé quyÒn thõa kÕ cña ngêi níc ngoµi ®èi víi tµi s¶n cã trªn l•nh thæ ViÖt Nam theo quy chÕ vÒ ngêi níc ngoµi t¹i ViÖt Nam, ®iÒu íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam ký kÕt hoÆc c«ng nhËn.
§iÒu 38
Nh÷ng quy ®Þnh tríc ®©y tr¸i víi Ph¸p lÖnh nµy ®Òu b•i bá.