Trách nhiệm dân sự do vi phạm nghĩa vụ thực hiện hợp đồng

Tóm tắt câu hỏi:

Gửi Luật sư, mong Luật tư vấn giúp. Cụ thể: Cửa hàng tôi có ký hợp đồng bảo vệ làm việc từ 10h30 - 22h30 hàng ngày, nhưng ngày 01/8/2014 nhân viên bảo vệ tới muộn (10h55 mới tới) và trong thời gian lúc 10h35 có khách đi xe vào cửa hàng mua hàng, nhưng đến khi thanh toán là vào khoảng 11h50 quay ra xe lấy ví thì phát hiện mất xe, sau đó nhân viên bảo vệ mới tới. Vậy cho tôi hỏi, trong trường hợp này công ty bảo vệ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về sự việc này vì thời điểm mất xe là trong khoảng thời gian làm việc của nhân viên bảo vệ và cửa hàng tôi cần phải làm những thủ tục gì? Mong nhận được sự tư vấn của Văn phòng Luật Sư Nguyễn Minh Trí. Xin chân thành cảm ơn!

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Văn phòng Luật Sư Nguyễn Minh Trí. Với thắc mắc của bạn, Văn phòng Luật Sư Nguyễn Minh Trí xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau: 

1. Xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại:

Bản chất của hợp đồng dân sự là sự thỏa thuận giữa các bên. Trong hợp đồng, ngoài những điều khoản cơ bản mà pháp luật quy định thì các bên cũng có thể thỏa thuận những điều khoản khác cho phù hợp với nội dung công việc. Tuy nhiên cần đảm bảo việc các điều khoản được thỏa thuận là không vi phạm pháp luật và trái đạo đức xã hội.

Như thông tin được cung cấp, giữa cửa hàng của anh và công ty bảo vệ đã ký hợp đồng thuê – sử dụng dịch vụ bảo vệ, trong đó đã có những điều khoản quy định rõ ràng về thời gian làm việc, ca làm việc, số lượng bảo vệ làm việc ở mỗi ca, quyền và nghĩa vụ của các bên… Yếu tố về thời gian làm việc được quy định như một điều khoản cụ thể, mà bên có quyền (chủ cửa hàng) ràng buộc trách nhiệm giao cho bên có nghĩa vụ (Công ty bảo vệ). Như vậy, việc đi làm đúng giờ, đúng ca làm như thỏa thuận là một nghĩa vụ đương nhiên phải thực hiện của nhân viên bảo vệ khi tham gia hợp đồng.

Khoản 1 Điều 302 Bộ luật Dân sự 2005 có quy định: “Bên có nghĩa vụ mà không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ thì phải chịu trách nhiệm dân sự đối với bên có quyền”. Như vậy, trong trường hợp này, trách nhiệm dân sự đã phát sinh từ hành vi thực hiện không đúng nghĩa vụ của nhân viên bảo vệ (đi làm muộn giờ), gây thiệt hại về tài sản.

Khoản 1 Điều 308 Bộ luật Dân sự 2005 cũng quy định: “Người không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ dân sự thì phải chịu trách nhiệm dân sự khi có lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác”. Vì vậy, trong trường hợp này, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại tài sản thuộc về công ty bảo vệ vì nhân viên công ty đã không thực hiện đúng theo nghĩa vụ đã thỏa thuận. Trừ trường hợp trong hợp đồng có thỏa thuận khác về trách nhiệm bồi thường hoặc bên có nghĩa vụ không thể thực hiện nghĩa vụ do sự kiện bất khả kháng (Khoản 2 Điều 302 Bộ luật Dân sự 2005). Trong trường hợp như vậy các bên phải thỏa thuận để cùng gánh vác thiệt hại, bồi thường cho bên thứ ba.

2. Thủ tục yêu cầu bồi thường do vi phạm nghĩa vụ hợp đồng:

Do hợp đồng cung cấp – sử dụng dịch vụ bảo vệ được thành lập dựa trên ý chí của các bên nên:

• Trường hợp hợp đồng có thỏa thuận điều khoản về trách nhiệm bồi thường khi xảy ra thiệt hại thì giải quyết theo thỏa thuận đã ký.  
• Trường hợp hợp đồng không có thỏa thuận về trách nhiệm bồi thường thì các bên cần trao đổi, thỏa thuận với nhau về trách nhiệm bồi thường thiệt hại phát sinh trong trường hợp này.

Trường hợp bên vi phạm nghĩa vụ (Công ty bảo vệ) cố tình không thực hiện theo điều khoản hợp đồng đã quy định về trách nhiệm bồi thường hoặc không chịu thương thảo để giải quyết vấn đề trong trường hợp hợp đồng không có quy định thì anh có thể làm đơn kiện gửi đến Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc Tỉnh nơi Công ty bảo vệ đặt trụ sở hoặc thỏa thuận về việc lựa chọn Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc Tỉnh nơi có cửa hàng anh làm nơi gửi đơn kiện ( Điều 33, 35 Bộ luật Tố tụng dân sự).

Hình thức và nội dung của đơn khởi kiện có thể tham khảo tại Khoản 2 Điều 164  Bộ luật Tố tụng dân sự, gửi đơn kèm theo hợp đồng cung ứng – sử dụng dịch vụ bảo về và chứng cứ liên quan (nếu có). Anh có thể gửi đơn trực tiếp tại Tòa án có thẩm quyền hoặc gửi qua đường bưu điện. Trong thời hạn 05 ngày làm việc Tòa án sẽ tiếp nhận và xem xét đơn kiện cùng chứng cứ kèm theo. Nếu thấy đơn kiện chưa đủ nội dung hoặc thiếu chứng cứ thì Tòa án sẽ thông báo để anh bổ sung. Nếu đã đầy đủ thì Tòa sẽ nhận đơn kiện và thông báo cho anh về dự toán tiền tạm ứng án phí. Anh cần nộp phí tại cơ quan hành chính cùng cấp, sau đó mang biên lai đến Tòa án để được ghi vụ việc tranh chấp vào sổ thụ lý vụ án. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, Tòa án sẽ gửi thông báo cho anh về việc thụ lý giải quyết tranh chấp này. Tranh chấp của anh sẽ được giải quyết trong vòng 02 tháng kể từ ngày Tòa án thụ lý vụ án.