Lợi ích khi đất đai được bảo đảm pháp lý đúng bản chất của nó
Năm 2014, nước Đức có 31 triệu thửa đất với 12 triệu nhà ở mang lại 11,3 tỉ euro/năm thuế đất cho ngân sách địa phương (trong đó có 10,9 tỉ euro thuế đất xây dựng, 0,4 tỉ euro đất sản xuất), ngang ngửa thu ngân sách ở Việt Nam một năm. Chưa kể nhờ số đất đó, các doanh nghiệp sử dụng mang lại thuế giá trị gia tăng, thuế lợi nhuận, thuế trước bạ do doanh nghiệp đóng, tạo công ăn việc làm cho người lao động có thu nhập đóng thuế, tổng cộng chiếm gần tuyệt đối thu ngân sách Đức. Đáng tiếc chưa có công trình khoa học nào so sánh lợi ích định lượng đó với đất đai công hữu trong nền kinh tế quản lý tập trung.
Thuế đất ở họ được tính như sau: thuế đất = trị giá đất (được giám định sẵn ở từng điạ phương cho từng năm) x đơn vị thuế (do địa phương ấn định hiện từ 2,6 – 6 phần ngàn trị giá đất) x hệ số thuế (do các địa phương ấn định tùy diện tích, loại đất, chênh nhau ba bốn lần).
Ví dụ ở Berlin, đất nhà ở trị giá 1 triệu euro, phải trả thuế là: 1.000.000 euro x 3,5/1.000 (đơn vị thuế) x 8,1 (hệ số thuế) = 28.350 euro/năm. Nghĩa là sau chừng 35 năm không sử dụng sẽ mất không số tiền đúng bằng trị giá đất.
Nếu tính cả tiền nước thải, nước mưa (bắt buộc phải đóng, nhà nước không thể cho không) bình quân hết 0,17 euro/mét vuông/tháng, cộng thuế đất 0,18 euro/mét vuông/tháng, bảo hiểm trách nhiệm hết 0,15 euro/mét vuông/tháng, thì chủ đất phải đóng cho ngân sách tổng cộng 6 euro/mét vuông/năm.
Nếu giá đất như ở Leipzig, có thửa hiện nay 60 euro/mét vuông thì chỉ cần bỏ không 10 năm là mất toàn bộ trị giá đất (nhờ vậy, đất đai họ tránh được tình trạng đầu cơ, kiểu bỏ tiền mua đất để chờ giá lên rồi bán như ở ta).
Thuế bán nhà đất, nếu kinh doanh sẽ tính 24% trên lãi thu được (sau khi trừ giá mua vào và mọi phí tổn). Còn nhà xây để tự ở, khi bán không phải trả thuế (để khuyến khích người dân xây nhà để ở, bảo đảm an sinh về cư trú).
Ngoài ra, người mua nhà đất xong phải khai báo đóng thuế đất, vì vậy trị giá tài sản đất thuế vụ nắm được, nên có thể dễ dàng truy nguồn gốc tài chính tiền mua đất, để đánh thuế thu nhập đó (nếu kinh doanh thì nguồn gốc đó sẽ được coi từ lậu thuế; kinh nghiệm người Việt ở Đức hễ mua nhà là bị kiểm tra thuế) hoặc tịch thu (nếu quan chức hưởng lương thì nguồn gốc đó được coi từ tham nhũng). Nếu lách luật bằng cách bán với giá quá thấp, luật cho phép nhà nước được quyền mua trước. Nếu lách luật bằng cách cho tặng cá nhân, cũng chỉ được khấu trừ 20.000 euro miễn thuế (thời điểm hiện tại), số còn lại phải đóng thuế thu nhập có thể lên tới 50% trị giá cho tặng.
|